مجله هما

جرم خیانت در امانت

به گفته وکیل کیفری خیانت در لغت به معنی نقض تعهد یا شکستن پیمان و رعایت نکردن امانتداری است. جرم خیانت در امانت عبارت است از اینکه شخصی با سوء نیت مالی را که به او سپرده شده است تلف، استعمال، مفقود یا تصاحب نماید.

جرم خیانت در امانت از زمره جرایم علیه اموال و مالکیت محسوب می شود. خیانت در امانت زمانی مطرح می شود که مالک مال، اموالش را به فردی به امانت می سپارد که نگهداری کند و یا برای کار معینی به مصرف برساند، ولی امین از انجام وظایفی که به او سپرده شده است امتناع نماید و در آن اموال تصاحب، تلف، استعمال و یا مفقود نماید.

موضوع جرم خیانت در مال امانت شامل اموال منقول و غیر منقول می باشد. این جرم از جرائم مقید به نتیجه محسوب می شود. جرم خیانت در امانت از زمره جرایم غیر قابل گذشت می باشد و قابل تعویق و تعلیق اجرای مجازات نمی باشد.

عناصر و شرایط تشکیل دهنده جرم خیانت در امانت

عنصر قانونی جرم خیانت در امانت : عنصر قانونی این جرم در ماده ۶۷۴ قانون تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ جرم انگاری گردیده است.

مطابق ماده فوق « در صورتی که اموالی اعم از منقول یا غیرمنقول یا اسنادی مانند چک و سفته و امثال آن به عنوان امانت، اجاره یا رهن به کسی سپرده شود و قرار بر این بوده که اموال مذکور پس داده شود یا به مصرف معینی برسد و کسی که اموال نزد او بوده آن ها را به ضرر مالک ملک تصاحب، استعمال، تلف یا مفقود نماید به حبس از 6 ماه تا 3 سال محکوم خواهد شد».

عنصر مادی جرم خیانت در امانت : عنصر مادی این جرم عبارت است از تصاحب، استعمال، اتلاف و یا مفقود کردن مال مورد امانت می باشد و عنصر مادی جرم خیانت در امانت هم به صورت فعل و هم به صورت ترک فعل امکانپذیر است.

تصاحب : منظور از تصاحب، برخورد مالکانه با مال و صاحب شدن می باشد. یعنی اینکه امین مال دیگری را که به صورت امانت در دست دارد، مال خود بداند و با آن برخورد مالکانه کند که معمولا مالک حق چنان برخوردی را دارد. به عنوان مثال امین نسبت به فروش مال امانی اقدام نماید یا آن را گرو بگذارد.

اتلاف : یکی دیگر از گونه های خیانت در امانت تلف کردن یا نابود کردن مال مورد امانت است. تلف مال مورد امانت به اشکال مختلف امکانپذیر است. به عنوان مثال امین مال امانی را تخریب کند به نحوی که دیگر قابل استفاده نشود.

مفقود کردن : امین ممکن است بدون اینکه مال امانتی را تلف کند، موجب شود که دست یابی به آن برای مالک غیر ممکن گردد و لازم است این فعل را با قصد و سوء نیت مرتکب گردد، به عنوان مثال امین انگشتری مورد امانت را به داخل دریا پرتاب کند.

بنابراین، هر گاه مفقود شدن مال امانی بر اثر اهمال یا سهل انگاری وی باشد، به عنوان مثال انگشتر امانی از سوراخ جیبش بیفتد، در این صورت، امین تنها از نظر حقوقی ضامن می باشد ولی از لحاظ کیفری خیانت در امانت محسوب نمی شود.

منبع: https://yaghobilawyer.com/%D8%AC%D8%B1%D9%85-%D8%AE%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AA/